Prawo energetyczne o odnawialnych źródłach energii i fotowoltaice

Z uwagi na fakt, że fotowoltaika, podobnie zresztą jak turbiny wiatrowe i inne OZE pozwala generować prąd (tzw. zieloną energię), to z zasady podlega ona pod ustawę Prawo Energetyczne. Nie potrzebny Ci radca prawny, który przeanalizuje z Tobą całość ustawy Prawa Energetycznego - aby zaplanować montaż instalacji słonecznej, wystarczy te kilka najważniejszych informacji, które zebraliśmy w tym artykule.

Wpisz swój adres i otrzymaj darmową wycenę!

Co określa ustawa Prawo Energetyczne?

Zacznijmy ogólnie od przybliżenia kwestii prawa energetycznego, panującego w Polsce. Prawo energetyczne w Polsce złożone jest z wielu rozmaitych rozporządzeń, ustaw oraz lokalnych regulacji.

Określa zasady kształtowania polityki energetycznej państwa, warunki zaopatrzenia i zasady dostarczania paliw, wymagania wobec sieci, koncesje dla dostawców paliw gazowych (m.in. gazu ziemnego) oraz płynnych i stałych, obowiązki przedsiębiorstw energetycznych wobec odbiorców końcowych, a także kary i grzywny czy normy przesyłu dwutlenku węgla.

W porównaniu do innych ustaw jest więc bardzo obszerna, a po każdej zmianie ustawy w sektorze energetycznym dość szybko zaczyna wrzeć.

O instalacjach fotowoltaicznych i pozostałych odnawialnych źródłach energii sama ustawa Prawo Energetyczne nie mówi za dużo. W przeciwieństwie do użytkowania paliw gazowych zielona energia regulowana jest w głównej mierze osobną ustawą, zwaną ustawą o OZE.

Prawo Energetyczne a obowiązki przedsiębiorstw energetycznych w zakresie przyłączenia fotowoltaiki

Jak wyglądają regulacje prawne z ustawy Prawo Energetyczne dotyczące fotowoltaiki? Czy każdy operator energetyczny ma obowiązek podłączenia instalacji do sieci elektroenergetycznej i w jaki sposób fotowoltaika może przynieść korzyści finansowe?

Prawo energetyczne w żaden sposób nie mówi wprost o instalacjach fotowoltaicznych. Istnieje jednak zapis na temat odnawialnych, ekologicznych źródeł energii (ustawa o OZE).

Zapis ten, podobnie jak postrzeganie jednostek wytwórczych energii elektrycznej w naszym kraju, stale ulega jednak zmianie i rozwojowi. Najważniejszym elementem ustawy jest poniższy fragment:

„Operator systemu elektroenergetycznego, w obszarze swojego działania, jest zobowiązany zapewnić wszystkim podmiotom pierwszeństwo w świadczeniu usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej wytworzonej w instalacjach odnawialnego źródła energii oraz w wysokosprawnej kogeneracji, z zachowaniem niezawodności i bezpieczeństwa krajowego systemu elektroenergetycznego”

W praktyce oznacza to, że każde przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej ma obowiązek przyłączenia instalacji fotowoltaicznej oraz innych rozwiązań bazujących na odnawialnych źródłach energii.

Aby tak się stało, niezbędne jest jednak złożenie poprawnego wniosku oraz wypełnienie innych potrzebnych dokumentów.

Dokumenty do przedsiębiorstw energetycznych, aby przyłączyć swoją instalację fotowoltaiczną

Aby operator przyłączył Twoją mikroelektrownię słoneczną, musisz przygotować odpowiednie dokumenty. Nie wynikają one wprost z ustawy Prawo energetyczne, jednak wszystkie polskie przedsiębiorstwa energetyczne ustaliły jeden wspólny wzorzec.

Jest to niezbędne, abyś mógł korzystać ze swojej instalacji fotowoltaicznej. Pamiętaj, że nie warto z tym zwlekać, ponieważ Twoja instalacja nie pracuje, a Ty nie oszczędzasz na rachunkach.

Poniżej przedstawiamy wszystkie kroki formalne, jakie należy zrealizować przy instalacji fotowoltaicznej:

• zgłoszenie przyłączenia mikroinstalacji,
• schemat instalacji w razie nadwyżek,
• schemat elektrycznej instalacji fotowoltaicznej,
• parametry techniczne zastosowanych komponentów,
• certyfikat sprzętu - do tej pory był wymagany certyfikat zgodności, natomiast z dniem 1 maja 2022 wymagany będzie certyfikat NC RfG więcej informacji na stronie. <- zrobić no follow

Po wypełnieniu i złożeniu potrzebnych dokumentów operator podłączy Twoją instalację, która pozwoli Ci zaoszczędzić na energii. Warto pamiętać, że OSD (operator systemu dystrybucyjnego) ma 30 dni na wymianę licznika na dwukierunkowy i uruchomienie instalacji PV.

Nie martw się, może to się wydawać skomplikowane, ale wybierając Otovo, zrobimy to wszystko za Ciebie! Na bieżąco śledzimy zmiany ustawy Prawo Energetyczne, zasady dostarczania energii elektrycznej dla odbiorców końcowych oraz wymagania operatorów wobec domowych fotowoltaik.

W imieniu naszych Klientów złożyliśmy już tysiące wniosków do przedsiębiorstw energetycznych i ich firm członkowskich. Tu przeczytasz jak Otovo świadczy usługi.

Dlaczego ważniejsza od ustawy Prawo Energetyczne jest ustawa o OZE?

Sama ustawa Prawo Energetyczne nic nie wspomina o tym, jakie wymogi musi spełnić fotowoltaika, ani w jaki sposób przedsiębiorstwa energetyczne mają się rozliczać z właścicielami instalacji.

Przed zdecydowaniem się na instalację fotowoltaiczną warto zapoznać się zatem z regulacjami prawnymi, które mają znaczenie m.in. przy wyborze mocy paneli fotowoltaicznych. Najważniejsza jest ustawa OZE oraz regulowane przez nią stawki zakupu i sprzedaży energii elektrycznej z fotowoltaiki.

Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii to główny dokument regulujący kwestie związane z pozyskiwaniem energii elektrycznej m.in. za pomocą instalacji fotowoltaicznych. Weszła w życie 1 lipca 2016 roku, a ostatnia nowelizacja ustawy o OZE nastąpiła 27 stycznia 2022 roku.

Ustawa o energetyce odnawialnej wprowadziła definicję prosumenta, czyli osoby wytwarzającej energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii na potrzeby własne i oddającej jej nadwyżkę do sieci elektrycznej.

Po zmianie ustawy o OZE w 2022 reguluje też  system net-bilingu rozwiązujący kwestię rozliczania się prosumenta z zakładem energetycznym, a także - dla osób, które przyłączyły instalację fotowoltaiczną przed marcem 2022 - poprzedni system rozliczeń, tzw. net-metering.

Ustawa o OZE a dopuszczalna moc domowej instalacji fotowoltaicznej

W myśl polityki energetycznej państwa i ustawy Prawo Energetyczne, wprawdzie operator musi podłączyć fotowoltaikę do sieci, ale ustawa o OZE mówi jasno, że fotowoltaika dla domu może mieć maksymalną moc do 50 kW.

Tej granicy osoba fizyczna, nieposiadająca działalności gospodarczej przekroczyć nie może. Jeśli ją przekroczy, to przestaje być prosumentem i przedsiębiorstwa energetyczne traktują ją jak firmę. Będzie rozliczana zupełnie inaczej i pomocnym może się okazać doradztwo transakcyjne. Po zmianie ustawy o OZE w 2022 roku nic się tu nie zmieniło.

Instalacja fotowoltaiczna do 50 kW uznawana jest bowiem w sektorze energetycznym za tzw. mikroinstalację. Limit do 50 kW dotyczy też innych odnawialnych źródeł energii, m.in. domowych turbin wiatrowych.

Zmiany w ustawie o odnawialnych źródłach energii 2022

Budynek posiadający instalację fotowoltaiczną nie wykorzystuje 100% dostarczanej mu przez nią energii na bieżąco. Zazwyczaj w przypadku przeciętnego gospodarstwa domowego jest to jedynie 20-30% całej wytworzonej energii elektrycznej, a gdy w grę wchodzi magazyn energii do fotowoltaiki 60-70%.

Pozostała jej część, musi być gdzieś magazynowana. To stąd, w zapiskach ustawy Prawo Energetyczne znalazł się wymóg, że przedsiębiorstwa energetyczne konieczne muszą podłączyć każdą fotowoltaikę do centralnej sieci.

W ten sposób niewykorzystana, ale wyprodukowana energia ze słońca się nie marnuje. Jest to szczególnie istotne dziś, gdy gazu ziemnego i innych paliw gazowych brakuje w sektorze energetycznym.

Po ostatniej zmianie ustawy o OZE, od kwietnia 2022 roku każda domowa fotowoltaika przyłączona po tym terminie ma płacone za oddawane nadwyżki energii elektrycznej. Zasady kształtowania się cen prądu w net-billingu opierają się na średniej cenie energii elektrycznej na giełdzie i zmieniają się z miesiąca na miesiąc podobnie jak ceny gazu ziemnego i paliw gazowych.

Wpisz swój adres i otrzymaj darmową wycenę!

Ile przedsiębiorstwa energetyczne płacą za 1 kWh z fotowoltaiki w net-bilingu?

Im wyższe ceny gazu ziemnego i paliw kopalnianych, tym korzystniej dla fotowoltaiki.

• We wrześniu 2022 prosument zarabiał 1,023 zł za 1 kWh energii,
• W sierpniu 2022 - 0,796 zł
• W lipcu 2022 - 0,648 zł.

Wszystkie przedsiębiorstwa energetyczne są zobowiązane płacić dokładnie taką, ustaloną odgórnie przez prezesa URE cenę.

Z ustawy Prawo Energetyczne wynika jednak, że jeśli chodzi o cenę sprzedaży energii (wtedy, kiedy kupujesz ją jak zwykły konsument) dystrybutorzy mogą ustalać inne ceny. W sektorze energetycznym spotkasz się zatem zarówno z ceną za prąd rzędu 0,50 zł, jak i nawet 0,70 zł.

Fotowoltaika a system opustów po zmianie ustawy 2022

Czym dokładnie jest system opustów? Określa on zasady, na jakich prosument przyłączony do 30 marca 2022 roku rozlicza się przez najbliższe 15 lat z wyprodukowanej przez siebie za pomocą instalacji fotowoltaicznej energii elektrycznej, a także energii pobieranej przez niego z sieci.

Rozwiązuje to kwestię magazynowania nadwyżki energii elektrycznej produkowanej przez mikroinstalacje zainstalowane przed zmianą polityki energetycznej państwa wobec prosumentów w 2022 roku. Według ustawy o OZE, po tych 15 latach, właściciele mikroinstalacji przejdą na net-billing.

Z systemu opustów mogą korzystać głównie osoby nieprowadzące działalności gospodarczej. Wymogiem jest również posiadanie instalacji fotowoltaicznej o mocy do 50 kW.

Zgodnie z ustawą o OZE jego rozliczenie odbywa się bezgotówkowo - prosument "płaci" za magazynowanie nadwyżki wyprodukowanej przez niego energii, oddając jej część na użytek firmy energetycznej.

Prosument może ponownie wykorzystać większą część z nadwyżki energii, jaką przekazuje do sieci.

Dzięki temu instalacja fotowoltaiczna jest tak opłacalnym rozwiązaniem - latem, kiedy działa najwydajniej, produkuje zapasy energii elektrycznej, które będą mogły być wykorzystane przez prosumenta w mniej korzystnym okresie, np. zimą.

Ile wyprodukowanej energii zostanie wykorzystane na pokrycie "opłat" za magazynowanie energii przez firmę energetyczną?

Jest to zależne od mocy mikroelektrowni - osoby posiadające instalację do 10 kWp stracą 20% wytworzonej energii, natomiast w przypadku instalacji od 10 do 50 kWp będzie to 30%. Jeśli odbiór nadwyżek nie wystarczy na pokrycie zużycia energii, zastosowanie mają tu ustalenia z ustawy Prawo Energetyczne - prosument kupuje energię od dystrybutora jak każdy konsument.

Ile energii zużywa przeciętne gospodarstwo?

Warto w tym przypadku przytoczyć termin autokonsumpcji energii elektrycznej, który określa ilość, w jakiej jest ona wykorzystywana na bieżąco przez dane gospodarstwo domowe. Im więcej energii zużywa się na bieżąco, tym lepiej, zmniejsza to bowiem straty związane z koniecznością magazynowania jej nadwyżki.

W przeciętnym gospodarstwie domowym wystarczają instalacje fotowoltaiczne o mocy poniżej 10 kWp - zazwyczaj pokrywają one w pełni zapotrzebowanie na energię elektryczną w ciągu roku. Ponieważ wiążą się z mniejszą ilością energii oddawanej do sieci na rzecz pokrycia kosztów jej magazynowania, często uważa się je za korzystniejsze rozwiązanie.

Czy to jednak oznacza, że instalacje 10-12 kWp są nieopłacalne? Jeśli są dobrze dobrane do zapotrzebowania danego budynku, wciąż znacznie obniżają koszty energii elektrycznej. Korzystanie z nich nie wiąże się też z dodatkowymi opłatami, poza różnicami w cenie zakupu i montażu instalacji.

Podsumowanie ustawy Prawo Energetyczne i ustawy o OZE

Zarówno przedsiębiorstwa energetyczne, jak i prosumenci mają pewne określone obowiązki wynikające z ustawy o Prawie Energetycznym. Zakład ma obowiązek przyłączyć Twoją domową fotowoltaikę do centralnej sieci, ale Ty z kolei musisz złożyć formalny wniosek i zgodzić się na montaż podwójnego, dwukierunkowego licznika prądu.

Tym sposobem, określone w ustawie warunki zaopatrzenia zostaną spełnione. W sektorze energetycznym zarówno bowiem pobieranie, jak i wysyłanie energii elektrycznej musi być mierzone i kontrolowane.

Dla domowych instalacji fotowoltaicznych kluczowa jest także ustawa o odnawialnych źródłach energii. Po ostatniej zmianie ustawy o OZE w 2022 roku, zielona energia ze słońca rozliczana jest poprzez tzw. net-billing.

Jeśli dotychczasowe ceny sprzedaży i zakupu energii się utrzymają, to prosumenci więcej będą zarabiać na 1 kWh oddawanym do dystrybutora energii niż za niego płacić. Co więcej, szczególnie osoby o niskich dochodach mogą pozyskać aktualnie bardzo korzystne dotacje na fotowoltaikę.